ART NOUVEAU 1890-1905
Art Nouveau kelime anlamı olarak yeni sanat demektir. Kökenlerini sadece İngiltere’de kalan Arts and Crafts akımından aldığı söylenir. Ama Art Nouveau, Arts and Crafts gibi kalmamış çok geniş bir coğrafyaya yayılmıştır. Belçika, Fransa, İskoçya, Prag, Moskova ve Riga... gibi hatta Almanya’ya da sıçrayarak ‘Jugendstil’ adını almıştır.
Art Nouveau’nun temel amacı 19.yy’ın taklitçiliğine, neolarına, karmaşasına ve resmiyetine tepki koymaktır. Gençlik, hürlük, yenilik kavramlarını benimsemiştir. Doğal formları, yılanımsı kıvrımlarını, çiçek imgelerini ve kadın güzelliğini çizgilerine yansıtmışlardır. Art Nouveau mimarlık, resim, grafik, iç tasarım, mobilya ve seramik gibi birçok sanat alanına yayılmıştır.
Şimdi Art Nouveau’yu daha iyi anlamak için Belçikalı mimarımız Victor Horta’yı ele alalım.
“Size söylüyorum, malzemeler aynı, bildiğim kadarıyla siz de biliyorsunuz. Her neyse, geçmişte ampirik bir şekilde kullanılandıklarında, onların güvenliklerinin sınırlarında çalışmaya izin vermeyen bir yöntemdi. Öngörülmeyenlerin korkusu nedeniyle, çağımızdan çıkarılan deneyimler ve matematıksel formüller sayesinde çağımız bilinmeyen ve cüretkar bir yapıya sahiptir.”
-VİCTOR HORTA
6 Ocak 1861’de Ghent’te büyük bir ailede doğdu Horta. Horta’ya göre babası stüdyosunda sanatı için koşuşturan lux bir ayakkabı tasarımcısıydı. Victor genç yaşta müziğin içine çekilmiş ve keman çalmayı öğrenmişti. Tutkulu olduğu çok az şeylerden biri gibi görünüyordu keman. Ta ki 12 yaşında amcasına yardım etmek için gittiği bir şantiye de gerçek tutkusunu bulana kadar ve Victor mimarlığa yöneldi. Akademik olarak başarılı bir kariyeri olan Victor genç yaşında birçok ödül de almıştı.
Victor Art Nouveau’yu benimseyip onun üzerinden kişisel bir tarz yaratmıştı.
1983 yılında yaptığı Tassel House Victor’un ilk Art Nouveau eseri olmasının yanı sıra, Art Nouveau’nun ilk binası olarak tanımlanıyor.
Victor Horta Art Nouveau anlayışını yapı strüktüründe uygulamıştır. Yapısal unsurları gizlemek için hiçbir girişimde bulunmamıştır. Horta binaların özünü, açık kat planları uygulayarak demir işçiliği ile yenilikçi bir şekilde değiştirmiştir. Malzeme seçiminde demiri kullanmış ama demiri soyut bitki formları olarak yorumlamıştır. İncelik ve eğriliği karakterize etmiştir.
ŞULE NUR EKŞİ
Comments