Akustik aslında dalga fiziğinin bir konusudur. Yankı bilimi demektir. Akustiğin çok geniş bir alanı vardır lakin ben mimari akustikten bahsedeceğim.
Mimari akustik konusunda çalışmalar yapan profesyoneller, mekan ihtiyacına uygun ses değerlerinin, yapının fonksiyonu ile orantılı olduğunu söylüyor. Yani öncelikle mekanın ne amaçla yapıldığını bilmelisiniz. Bir konser salonu yapılacaksa orada sinema salonuna uygun akustik tasarımlar yapmamalısınız. Çünkü her mekanda istenilen fonksiyonu gerçekleştirecek şekilde uygun çınlama özelliklerinin olması gerekiyor. Sinema salonu kullanımına uygun fonksiyonlu bir binada sinema salonu akustiği için gerekli olan çınlama özellikleri olacaktır. Sesin mekan içindeki yankısının olmaması ve sesin mekanın her noktasına eşit dağılması da uygun akustik için söz konusu gerekliliklerdendir.
Gürültü ve hacim akustiği sesin kalitesini belirler. Gürültü akustiği, çevreden mekana etki edebilecek dış seslerin kontrolünü sağlar. Hacim akustiği ise sesin mekana kontrollü yayılımıyla ilgilidir. Mimari akustik öncesinde sesin ve ses alanının kontrolü gereklidir.
Bir dalga hareketi olarak tanımlanan sesin sürekli olarak yer değiştirdiği bilinen bir gerçektir. Buna ek olarak alçak tonda bir sesin alandaki nesnelere çarparak beklenilmedik bir şekilde başka alanda duyulması ya da tam tersi yüksek bir sesin alan nesneleri tarafından emilerek ulaşması gereken noktaya ulaşamaması ses dalgalarının temel karakteristik özelliğidir. İşte bu nedenle de akustik tasarım süreci, mekanın iç mimari çalışmalarıyla beraber yürütülmelidir.
Konser salonları, sinema salonlar, tiyatro salonları, kayıt stüdyoları, ofisler, kongre ve toplantı salonları, derslikler, müzeler, fabrikalar ve iş yerleri vb. mimari akustik tasarımının uygulandığı yapılardır. Ülkemizde özellikle sahne sanatları alanını kapsayan yapılarda büyük akustik eksiği vardır. Bir opera salonu ile tiyatro salonunun akustiği aynı değildir. Bu yüzden bir tane salonu çok amaçlı şekilde kullanmamız yanlıştır. Sesin eşit dağılımı ve yankısının azaltılması için iç mekan tasarımlarında akustik malzemelerde tercih ederiz. Tavan, zemin, duvar kaplamalarını akustik malzemelerden seçebiliriz, sahne perdeleri bile akustik olabilir. Bu konuda teknoloji gelişmiş ve kullanıma uygun bir sürü malzeme vardır. Mesela halı sesi emen bir malzemedir ve halı bu tür salonlarda kullanılmamalıdır. Halı yerine akustik zemin ses yalıtım malzemesi kullanılmalıdır.
Akustik levhalar, akustik paneller, akustik ses yalıtım süngerleri, dekoratif ses yalıtım süngerleri, zemin ses yalıtım malzemeleri, yanmaz akustik malzemeler, akustik perdeler, akustik ahşap tabakalar vs. akustik malzemelere örnektir.
Şule Nur Ekşi
Gedik Üniversitesi 3.sınıf öğrencisi
Comments